Przedsiębiorczość w gminie ciąg dalszy

Większość firm w gminie powstała w latach 1991-2000 (tabela), a więc jako bezpośredni skutek zmian ustrojowych.
Tabela. Liczba podmiotów gospodarczych powstałych w poszczególnych przedziałach czasowych

Przedział czasowy	Liczba podmiotów	%
1917-1927	2	3.63%
1930-1975	2	3,63%
1976-1990	10	18,18%
1991-2000	41	74,54%

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy.
        
Na bazie tych przemian nie powstały żadne formy uspołecznione. Istniejące firmy powstały w większości jako nowe – rysunek.

Rysunek. Sposób tworzenia podmiotów gospodarczych

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy.

W gminie aż 92% firm powstało jako nowe, a jedynie 6% jest efektem przekształceń własnościowych firm już istniejących. Z zarejestrowanych firm 2% powstało w inny sposób (np. przeniesienie siedziby firmy na teren gminy).

Przedsiębiorczość w gminie

Na dzień 1 września 2002 roku na terenie gminy Strawczyn funkcjonowało 324 przedsiębiorstw. Są to przedsiębiorcy, którzy zgłaszają kilka rodzajów działalności gospodarczej a wykonują tylko jedną. W dalszym ciągu preferowany jest handel obwoźny i detaliczny artykułami spożywczo-przemysłowymi. Usługi transportowe w połączeniu z handlem obwoźnym materiałami budowlanymi, opałem, pasami oraz usługi takie, jak: budowlane, mechaniki pojazdowej, wodno-kanalizacyjne.[1]

Na terenie gminy brak jest dużych przedsiębiorstw. Istniejące to małe jednostki prowadzone jako firmy rodzinne. W bieżącym roku wydano 44 nowych zaświadczeń na prowadzenie nowej działalności, a jednocześnie 26 przedsiębiorstw zrezygnowało z jej prowadzenia. Nowopowstałe jednostki to: zakłady budowlane, instalatorstwo c.o. i wodno-kanalizacyjne, mechaniki pojazdowej, ubojnia drobiu, zakład fryzjerski, usługi transportowe, działalność handlowa, przemiał zbóż i działalność gastronomiczna.

Latem 2002 roku przeprowadzono w gminie ankietę wśród 324 podmiotów gospodarczych. Strukturę rodzajową pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie ankiet ilustruje tabela 1.

Tabela 1. Struktura rodzajowa pozarolniczej działalności gospodarczej

Rodzaj działalności	Liczba podmiotów	%
Spożywczo-przemysłowa	4	7,27%
Usługi dla ludności	14	25,45%
Usługi budowlane	2	3,63%
Transport	3	5,45%
Handel	19	34,54%
Rolno-spożywcze	2	3,63%
Inne	11	20,00%
Razem	55	100%

Źródło: Dane Urzędu Gminy opracowane na podstawie przeprowadzone ankiety.

Z powyższej tabeli można wywnioskować, że na obszarze gminy Strawczyn dominuje handel. Dość znaczny jest także udział usług dla ludności.

---

[1] Ankieta przeprowadzona w gminie latem 2002 roku.

Wskaźnik poziomu rozwoju społeczno-ekonomicznego

Do przedstawienia poziomu rozwoju społeczno-ekonomicznego posłużyły cechy opisujące zjawiska (głównie odnoszące się do cech ludności) w sposób jakościowy. Wszystkie te cechy zostały opisane w tabeli 2. Są one tak dobrane, aby w sumie obrazowały ogólną jakość (a nawet wartość) społeczeństwa oraz przestrzeni przez niego zamieszkanej w aspekcie konkurencyjności gospodarki rynkowej. Takie cechy jak m.in.: liczba pracujących w usługach rynkowych, stopa bezrobocia, rentowność przedsiębiorstw, liczba osób fizycznych i spółek cywilnych, liczba nauczycieli akademickich, wielkość nakładów inwestycyjnych są powszechnie uważane za diagnostyczne dla oceny kondycji i konkurencyjności ekonomicznej oraz perspektyw rozwojowych.

Do wyliczenia ogólnego wskaźnika posłużyła podobna metoda jak w przypadku wskaźnika potencjału ekonomicznego, z tą różnicą, że zestandaryzowane wielkości bezwzględne, przedstawiające dane zjawisko, zostały dodatkowo odniesione do zestandaryzowanej wielkości tła, w którym to zjawisko zachodzi (np.: zestandaryzowana liczba pracujących w usługach została podzielona przez zestandaryzowaną liczbę pracujących ogółem, a liczba nauczycieli akademickich przez liczbę ludności ogółem). Taki sposób standaryzacji cech (przedstawiony dokładnie w tabeli 2). Przekształca bezwzględne wielkości danych wejściowych na wartości względne – odpowiednie dla zjawisk rozpatrywanych jakościowo. Zjawiska mające charakter destymulanty (tzn. cechy, której wzrost wartości wpływa negatywnie na ogólnie badane zjawisko – w przypadku niniejszej pracy: bezrobotni, pracujący w rolnictwie) zostały oczywiście przekształcone na stymulanty (odwrotność destymulanty) według odpowiednich metod statystycznych. Dalszy sposób postępowania jest analogiczny jak w przypadku wskaźnika Wp. Otrzymany w ten sposób wynik, który można nazwać wskaźnikiem poziomu rozwoju społeczno-ekonomicznego (Wr), obrazuje w sposób obiektywny ogólną jakość ludności i potencjału ekonomicznego na danym obszarze. Im wyższa jego wartość tym jakość ta jest lepsza, natomiast średnia dla Polski wynosi 100.

Tabela 2. Schemat obliczeń wskaźnika poziomu rozwoju społeczno-ekonomicznego (Wr).

Cecha (j)

Ludność w miastach w 1998 r. (Stan w dniu 31.12.)

Osoby fizyczne i spółki cywilne w 1998 r. (Stan w dniu 31.12.)

Nauczyciele akademiccy w 1998 r. (Stan w dniu 30.09.)

Abonenci telefonii przewodowej TP S.A. w 1998 r. (Stan w dniu 31.12.)

Aktywni zawodowo (Stan w dniu: 31.03.1999 - dla woj.; 31.12.1998 - dla powiatów)

Bezrobotni zarejestrowani (Stan w dniu: 31.03.1999 - dla woj.; 31.12.1998 - dla powiatów)

Pracujący w usługach rynkowych w 1998 r. (Stan w dniu 30.09.)

Pracujący w rolnictwie w 1998 r. a) (Stan w dniu 30.09.)

Saldo finansowe przedsiębiorstw - brutto w 1999 r.

Wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w 1999 r. b)

Nakłady inwestycyjne w przedsiębiorstwach w 1998 r.

Autostrady i drogi ekspresowe (Planowane i obecne w 1999 r.)

Ludność ogółem (Stan w dniu: 30.06.1999 - dla woj.; 31.12.1998 - dla powiatów w)

Ludność powyżej 15 lat (Stan w dniu: 30.06.1999 - dla woj.; 31.12.1998 - dla powiatów)

Pracujący ogółem w 1998 r. (Stan w dniu 30.09.)

Pracujący w sektorze przedsiębiorstw w 1999 r. (Stan w dniu 31.12.)

Wskaźnik poziomu rozwoju społeczno-ekonomicznego (Wr)

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Jedn.teryt. (i…n)

Zij =

Zij =

Zij =

Zij =

Zij =

Zij = 347 - przy występowaniu autostrady lub drogi ekspresowej 0 - przy braku autostrady lub drogi ekspresowej

Cechy stanowiące tło dla analizowanych zjawisk

Wri =

Opracowanie własn